Yazar:
Ayben Günak | Trade Sales Manager
ISTBCW Team Member
Tarihsel süreçlerden bu yana, türlü farklılıklarla gelişen toplumsal davranışlar sonucu dünya genelinde, sürekli artan büyümeye, kaynak çıkarımına ve sınırsız tüketime bağlı olarak gelişen mevcut ekonomik sistemin, artık gezegenin sosyal ve çevresel ihtiyaçlarıyla ters düştüğü bir döneme girdiğini görüyoruz.
İklim değişikliği, küresel finansal istikrarsızlık ve gelir dağılımındaki eşitsizlikte sürekli büyüyen uçurum, kapitalizmin artan başarısızlıklarının son göstergeleridir. Ne yazık ki, bu sistemin arkasında, dünya genelinde son birkaç yüzyılda kontrolsüzce sergilemiş olduğumuz büyüme hırsı yatıyor. Bu, hayatımızda o kadar baskın bir sistem haline geldi ki, artık geçerli alternatifler olduğunu hayal bile edemiyoruz. Tüm bunların getirdiği sonuç, ekonominin insanların ve doğanın ihtiyaçlarına uyacak şekilde değiştirilmesi gerektiğine işaret ediyor.
İklim değişikliği sorununa karşı çok farklı yaklaşımlar görmekteyiz. Çoğu zaman kuruluşlar arasında koordinasyon ve iş birliği sağlama ihtiyacı kritik öneme sahip. Blok zinciri ve çeşitli blok zincir odaklı programları iklim değişikliğine karşı büyük rol oynuyor.
PARİS ANTLAŞMASI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ile MÜCADELE kapsamında dünya genelinde uygulanması hedeflenen “Karbonsuzlaştırma” maddesi dikkat çekiyor. Ülkemiz gündeminde de sıkça konuşulan yeşil mutabakat çerçevesinde “Sıfır karbon ayak izi” projesini özellikle ihracat ağındaki sanayi sahalarına yerleştirme çalışmaları sürüyor.
İklim değişikliğiyle mücadelede öncelikli çözümler sera gazı emisyonlarını azaltmaya odaklanıyor. Diğerleri etkilerini hafifleterek zarar görmüş ekosistemleri restore etmeye çalışıyor.
İklim değişikliği ile mücadele ederken doğayı koruma ve karbonsuzlaştırma çalışmaları için neler yapılmalı?
Karbonsuzlaştırma çalışmaları arasında en etkili yöntem ormanları korumak ve doğal alanları artırmaktan geçiyor. Peki bunları yaparken finansal kaynak nasıl elde ediliyor?
Atmosferdeki karbondioksitin ormanlar tarafından tutulması iklim düzenlemesine ve iklim değişikliğinin azaltılmasına katkıda bulunan önemli bir doğal hizmettir. Ormanların sağladığı tüm çevresel hizmetler, konsolide ekonomi mekanizmalarına ve piyasalara can suyu veriyor. Diğer bir deyişle, çevreyi korumak ve yönetmekten sorumlu olanlara, bu çevresel hizmeti sunmalarına karşılık “karbon kredisi” ödül sistemi oluşturuluyor.
Dağıtık defter teknolojisi, karbon kredilerini blok zincir üzerinde takas etmelerini sağlıyor. Karbon kredi paketinizle ilgili tüm bilgileri, gerçekliğini onaylayan belgelerde toplayabildiğiniz gibi bu görevi gerçekleştirmek için tokenler veya NFT’ler kullanılıyor. Ve böylece hükümetlere, kendi ülkelerinde elde edilen ticari emisyon azaltma kayıtlarının işlendiği verilerle doğal yaşamı korumaya yönelik önlemileri sağlarken yepyeni bir ekonomi alanı doğuyor ve ticarete olanak sağlanıyor.
Karbonize NFT’ler, atmosferden yakalanan ve blok zincirine kurulan bir köprü yapısıyla karbonu tüketen NFT’lerdir.
NFT’lerin amacı, tokenize edilmiş karbon denkleştirmelerini dolaşımdan çıkartarak şirketleri ve kuruluşları karbon emisyonu düzenlemelerini karşılama yollarını satın almak yerine yenilik yapmaya zorluyor. Kömürleşmiş bir NFT’yi, sadece blok zinciri işlemlerini karbon nötr değil, aynı zamanda karbon negatif yapan zincir üstü bir karbon havuzu olarak düşünebilirsiniz.
KlimaDAO, “karbon için bir kara delik” oluşturmak için yeni bir tokenomik biçimi kullanarak bir DeFi protokolünü başlattı. İddialı misyonlarından esinlenerek, karbon yakalamada bir sonraki blokzincir yeniliği olarak Karbonlaştırılmış NFT’leri icat etti.
Diğer bir örnek, Solid World DAO, Forest Dao ile ortaklık kurarak orman arazilerini nft’ye dönüştüreceğini duyurdu. Böylelikle karbon projelerinin ön finansmanını sağlayarak şeffaf bir karbon piyasası yaratıyor. Platform ayrıca karbon kredilerinin metalaştırılmasını sağlayan ve karbon ekonomisinde ihtiyaç duyulan likiditeyi sağlıyor. Solid World ayrıca kullanıcıların tarım, ağaçlandırma ve mavi karbon kaynaklarından önceden satın alınmış birçok farklı türde karbon kredisi ticaretine izin veriyor.
(Regenerative Finance RE-FI) tabanlı Çevreyi koruma, kalkındırma ve sürdürülebilirliğe odaklanan bazı Web3 projeleri:
Tüm bu çalışmalar, yönetişimin aktif olduğu DAO yapısının gerekliliğini gösteriyor. Dünya, gerçekten de topluluk bilinci ile hareket ettiğinde, birlik gücünü kavrayarak neler yapabileceğinin farkına varıyor.
Blokzincir kullanmanın avantajı, verilere ve sisteme güven olmasını sağlamak. Bir taraftan veri yüklendiğinde, (hash) işlemiyle veri setinin parmak izine sahip olursunuz ve daha sonra blokzincirde saklanır. Yani herhangi bir zamanda, birileri veri setine bakıyorsa, blokzincirde gördüklerini platformda olanlarla karşılaştırabilir, değiştirilmediğinden emin olabilir. İnsanlardan verilerini paylaşmalarını istiyorsanız güven çok önemlidir, bu bilgileri paylaştıkları platforma güvenmeleri gerekir. Blok zincir teknolojisinin geldiği noktada, iklim değişikliğine karşı mücadeleye daha fazla şeffaflık getirebileceğini, ve finansal girişimlerin küresel etki için sınırların ötesine nasıl geçebileceğini de yakın gelecekte görebiliyor olacağız.